Vefk Hakkında diğer Bilgiler ve Vefk Terimleri

Bast yaymak demektir, kelimenin harflerini tek tek yazmak, harfleri isimleri ile yazmak ya da harflerin değerlerini yazıyla yaymak demektir. yapılacak kelime ya da kelimeler harf harf bast edilir. Oluşan bastın sağdaki ilk harfi birinci harf soldaki en son harfte sonunca harftir.Yazılan satırı birinci satır olarak kabul edilir. İkinci satır için bir sondan bir, baştan harf alarak sonuna kadar gidilir ve ikinci satır oluşturulur. Üçüncü ve daha sonraki satırlar içinde bir sondan bir baştan harf alarak ilk satırı bulana kadar devam edilir. Bulunan son satıra Zimamı Ahir denir. 

4 9 2

3 5 7

8 1 6

Hane : Vefkin içindeki her bir kareyi ifade eder, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte toplam 9 hane vardır. Buna göre dörtlü vefkte toplam 16 hane, beşli vefkte 25 hane vardır, diğer vefkler de buna göre hesaplanır. Kısaca bir vefkte kaç hane olduğunu bilmek istersek satır ile sütunu çarparız çıkan vefkin hane adedidir.

Sütun : Vekfte yukarıdan aşağıya doğru inen dikey bölümlerdir, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte toplam 3 sütun vardır, birinci sütun 4-3-8 nolu hanelerin bulunduğu sütun, ikinci sütun 9-5-1 nolu hanelerin bulunduğu sütun, üçüncü sütun da 2-7-6 nolu hanelerin bulunduğu sütundur. Buna göre dörtlü vefkte toplam 4 sütun, beşli vefkte 5 sütun vardır, diğer vefkler de buna göre bulunur.

Satır : Vekte sağdan sola uzanan bölümlerdir, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte toplam 3 satır vardır, birinci satır 4-9-2 nolu hanelerin bulunduğu satır, ikinci satır 3-5-7 nolu hanelerin bulunduğu satır, üçüncü satır da 8-1-6 nolu hanelerin bulunduğu satırdır. Dörtlü vefkte toplam 4 satır, beşli vefkte 5 satır vardır, diğer vefkler de buna göre bulunur.

Kutur : Her vefkte ister üç'lü ister onbirli olsun 2 kutur vardır, Kutru Lisan ve Kutru İsra, birinci kutur sağ üst köşeden sol alt köşeye olan kutur, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte 2-5-8 nolu haneler birinci kutru yani Kutru Lisanı oluşturur. İkinci kutur sol üst köşeden sağ alt köşeye olan kuturdur, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte 4-5-6 nolu haneler ikinci kutru yani Kutru İsra'yı oluşturur diğer vefkler de buna göre bulunur. 

Salip ya da Haç : Sadece tekli vefklerde vardır tam ortadan geçen sütun ve satırlar salibi oluşturur, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte 9-5-1 nolu sütun ile 3-5-7 nolu satır salip oluşturur.

Mebde ya da Miftah : Vefki yazarken yazdığımız ilk haneye denir, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte 1 nolu hane Meddedir, diğer vefkler de buna göre bulunur.

Münteha : Vefki yazarken yazdığımız son haneye denir, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte 9 nolu hane Müntehadır, diğer vefkler de buna göre bulunur.

Vasat : Mebde ile müntehanın toplamının yarısı vefkin vasatıdır, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte 5 nolu hane Vasattır. Şöyle bulunur Mebde 1, Münteha 9 Toplamının yarısı 5'tir yani beşin yazılı bulunduğu hane Vasattır, diğer vefkler de buna göre bulunur.

Kıran : Mebde ile müntehanın toplamıdır, mesela yukarıdaki örnek üç'lü vefkte Mebde 1, Münteha 9 Toplamı 10'dur yani Kıran 10 dur,diğer vefkler de buna göre bulunur.

Tahareti Kamile : Düşüncenin, kalbin, bedenin, işini yapacağın mekanın ve elbiselerin temiz olması demektir. Çiş yaparken üzerine sıçrayan sidik bile tahareti bozar.

Riyazet : Canlı ve canlıdan çıkan yiyecekler, yememektir. Bununla beraber soğan sarımsak gibi koku yapan şeyler de yememek gerekir.